|
|
XX - Tuyển dịch
thiên thứ hai mươi: Phụ Hạnh
|
|
1A.
|
Nguyên văn:
|
太公曰：妇人之礼，语必细，行必缓步，止则敛容，动则（足羊）（足且）（通徉徂，款款缓步行走。），耳无余听，目无余视，出无谄容，不窥墙壁，不观户牖。早起夜眠，莫惮劳苦。战战兢兢，常忧玷辱。贤妇令夫贵，恶妇令夫败。家有贤妻，夫不遭横祸。贤妇和六亲，佞妇破六亲。
|
|
B.
|
Dịch nghĩa:
|
Thái Công nói: Cách giữ Lễ
của đàn bà là nói năng phải nhỏ nhẹ, đi
phải khoan thai, dừng phải điềm đạm,
cử động phải dè dặt, tai không nghe thừa,
mắt không trông thừa, đi ra ngoài không có dáng chiều
ư ai, không ḍm qua tường vách, không ngó vào cửa lớn
nhỏ. Dậy sớm ngủ khuya không sợ lao
khổ. Nơm nớp thấp thỏm thường
lo lắng bị nhục nhă t́ vết. Vợ hiền
làm chồng sang ra, vợ xấu làm chồng thất bại.
Nhà có vợ hiền chồng đỡ gặp tai họa
bất ngờ. Vợ hiền tạo ḥa thuận
cho lục thân (*). Vợ xấu xa gây tan ră lục
thân.
|
|
C.
|
Diễn ca:
|
Đàn bà giữ Lễ ra
sao?
- Nói năng nhỏ nhẹ, ra vào khoan thai.
Đoan trang, kính cẩn chớ sai,
Chuyện nhảm xua khỏi mắt tai, chớ màng.
Ra khỏi cửa, phải đàng hoàng,
Mắt đừng liếc dọc, nh́n ngang nhà người.
E dè lời nói, tiếng cười,
Chớ chiều ư người, gièm siểm, a dua.
Vui cùng cực nhọc sớm khuya.
Nơm nớp tiết hạnh, sợ mua chê cười.
Vợ hiền chồng được hơn người,
Vợ mang tai tiếng, chồng thời xót xa.
Vợ hiền thân thuộc thuận ḥa,
Vợ hư lục đục cả nhà nhuốc nhơ.
|
|
D.
|
Chú thích:
|
Lục thân: sáu thành phần trong đại gia đ́nh:
cha, mẹ, vợ, con, anh, em.
|
|
2A.
|
Nguyên văn:
|
列女传曰：古者妇人妊子，寝不侧，坐不偏，立不躍，不食邪味，割不正不食，席不正不坐。目不视邪色，耳不听淫声，夜则令瞽诵诗，道正事。如此则生子形容端正，才智过人矣。
|
|
B.
|
Dịch nghĩa:
|
Truyện Liệt Nữ nói:
Đời xưa đàn bà có thai th́ nằm không nghiêng, ngồi
không lệch, đứng không nhón chân. Không ăn vị
lạ, cắt không ngay ngắn không ăn, chiếu trải
chưa ngay ngắn không ngồi, mắt không nh́n sắc
bất chính, tai chẳng nghe âm thanh dâm đăng. Ban đêm
th́ sai người mù đọc Kinh Thi (theo trí nhớ)
nói chuyện chân chính. Như thế tất sinh con
h́nh dung đoan chính, tài trí hơn người vậy.
|
|
C.
|
Diễn ca:
|
Đàn bà khi đă mang thai,
Nằm ngồi, đi, đứng, chớ sai đạo
thường.
Nằm nghiêng dễ xảy tổn thương,
Ngồi lệch gây hại, đứng đừng kiễng
chân.
Cẩn thận cái uống, miếng ăn,
Đừng ham vật lạ, chẳng cần của ngon.
Cắt miếng
ăn,phải ra hồn,
Chiếu trải ngay ngắn,
nếu không đừng ngội
Mắt đừng
nh́nh cảnh lả lơi,
Tai đừng nghe nhạ,
nghe lời lẳng lơ.
Thuê người mù (*)
đến đọc thơ,
Kể chuyện đạo
lư, bỏ khờ, học khôn.
Giữ ǵn như thế cho tṛn,
Ắt là sẽ được sinh con anh tài.
|
|
D.
|
Chú thích:
|
Người mù: người mù vốn có ưu thế về
trí nhớ và xúc giác bén nhạy nên ngày xưa họ
thường hành nghề mát xa kèm đọc thơ, kể
chuyên. Ba thứ dịch vụ
ấy bổ sung nhau tạo hiệu quả cao (thuê
người mù thai phụ cùng chồng họ cảm thấy
thoải mái hơn).
|
|
|
|
|
Giáo Sư
Ngô Văn Lại 吳文赖老师
<photo>
7.5.2007
|
