Tôi không được học tiếng Hoa của Thầy
La Hy Tinh ở Trường Trung học Khải Minh
(trường dạy song ngữ Hoa Việt) trước
1975 do Thầy chỉ dạy lớp cao hơn. Sau
năm 1975, tôi có học Thầy một số tiết
về môn sinh vật tiếng Việt, khi đó,
chương tŕnh dạy tiếng Hoa ở Khải Minh
như một môn ngoại ngữ. Giai đoạn thập
niên 1980 và thập niên 1990, phải nói là ở thành phố
Nha Trang, Thầy là một trong những người hiếm
hoi dạy tiếng Hoa, và dạy tại nhà Thầy ở
đường Lê Lai. Thời kỳ đó, các công ty
Trung Quốc, Đài Loan ở Khánh Ḥa tuyển dụng
phiên dịch là những học viên được Thầy
đào tạo.
Năm 2003, Cơ sở Hoa văn Khải Minh Nha Trang
được thành lập, Thầy đă nhiệt
t́nh, tận tâm lo toan việc giáo vụ trong những thời
khắc ban đầu khó khăn đầy rẫy chồng
chất, tôi phụ Thầy công việc chiêu sinh bằng
việc thu hút đông đảo học viên được
tôi tài trợ học bổng nhằm giới thiệu
rộng răi Cơ sở Hoa văn Khải Minh đến
cho các đối tượng học sinh sinh viên, cán bộ
nhân viên các doanh nghiệp. Sau một thời gian vất
vả, Thầy cùng với các giáo viên của Cơ sở
như cô Trâm, cô Phượng, thầy Tài, đă
đưa hoạt động của Cơ sở Hoa
văn Khải Minh dần dần đi vào nề nếp.
Nếu ban đầu, không có sự tận tụy của
thầy, e là khó vượt qua những thách thức ban
đầu như vậy. Hằng đêm Thầy đều
đi xe máy xuống Cơ sở xem xét t́nh h́nh dạy học,
nhiều khi không đủ giáo viên, đích thân Thầy
phải dạy thay. Bao giờ cũng vậy, thành lập
một trung tâm ngoại ngữ cũng khó như khởi
nghiệp môt doanh nghiệp, khó nhất là giai đoạn
khởi đầu, thu hút học viên, quản lư và công
tác giáo vụ.
Thầy rất kỹ tính, làm việc từ tốn, ít
nói, nghiêm nghị nhưng hiền lành, tôi với Thầy
tṛ chuyện toàn nói bằng tiếng Hoa, có thể là do
thói quen từ khi c̣n ở trường Khải Minh, Thầy
hay mở đầu câu chuyện bằng câu: Wang Yong
Xie à, ń … (Vương Vĩnh Hiệp à, em …) như thói
quen người Hoa khi gọi th́ gọi cả họ
và tên. Đầu năm 2016, tuổi Thầy đă cao
(Thầy sinh năm 1935), Thầy không c̣n phụ trách
công việc giáo vụ ở Cơ sở Hoa văn Khải
Minh và giao lại hết cho tôi.
Cuối năm 2021, tôi chở Thầy đi công chuyện
của cộng đồng, khi nắm cánh tay Thầy dắt
qua đường, tôi chợt nhận thấy Thầy
đă yếu đi nhiều sau lần nhập viện
chữa bệnh hồi giữa năm. Công việc bận
rộn đưa đẩy, tôi ít có thời gian
thường xuyên gặp Thầy, đôi khi ghé lại
nhà thăm Thầy một chút rồi vội đi.
Đầu tháng 6 này, được tin Thầy lại
nhập viện, trong ḷng tôi mong rằng Thầy sẽ
khỏe lại như lần trước, nhưng rồi
tôi cũng chỉ có thể thăm Thầy khi mê man
trong pḥng hồi sức… Sáng chủ nhật này (26/6),
khi đang ở nhà xem lại những tấm h́nh xa
xưa, tôi nhận tin Thầy đă ra đi!
Hôm qua (27/6), những người cựu học sinh Khải
Minh cùng cúi đầu mặc niệm trước linh cữu
tưởng nhớ đến công ơn của Thầy
dành trọn cuộc đời cho sự nghiệp giáo
dục giảng dạy tiếng Hoa, trong làn khói
hương nghi ngút, các cựu học sinh thầm nguyện
cầu thầy an nghỉ chốn vĩnh hằng, những
học tṛ của Thầy sẽ tiếp nối công lao
của Thầy tiếp tực giữ măi tinh thần
giáo dục Hoa ngữ, tinh thần này bắt nguồn từ
năm 1933 tại Nha Trang, năm khai sinh ra ngôi trường
sau này lấy tên là Khải Minh, mà Thầy là người
kế tục và truyền lại cho thế hệ sau,
dù rằng thầy là giáo viên dạy tiếng Hoa cuối
cùng ở Việt Nam của Trường Trung học
Khải Minh.
Cựu học
sinh Khải Minh Vương Vĩnh Hiệp 王永协
Nha Trang, ngày 28 tháng 6 năm 2022
|