TÙY BÚT 2024.02.02

*

*tức

HỮU BẰNG TỰ VIỄN PHƯƠNG LAI, BẤT DIỆC LẠC HỒ?

有朋自遠方來,不亦樂乎?

 

* 韓國忠 Hàn Quốc Trung

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2024.02.02

 

Còn mấy hôm nữa là Tết Giáp Thìn 2024 sắp đến. Theo tin khí tượng thì bắt đầu chiều mai sẽ có những cơn mưa lớn kéo dài gần cả tuần.

 

Đang loay hoay chuẩn bị dụng cụ để sáng mai cắt mấy đám cỏ chung quanh nhà kẻo trễ thì già 5 từ bắc Los Angeles phone đến hẹn sáng mai sẽ gặp – đoán là có lẽ chở “chị 5” đi mua sắm dăm ba thứ cho ba ngày Tết. Vậy th́ trong khi chờ đợi chị hoàn tất chuyện ấy, bọn này (rủ nhau) đi ăn tỉm sấm. Đi thì đi, bạn bè là trước, sau đó về cắt cỏ, mưa có đến sớm cũng cam, cũng chẳng nhằm nhò gì! Tôi phone ngay cho già 8, anh trưởng lớp của chúng tôi, nhưng sau mấy lần gọi cũng không gặp, đành thế. Già Xít thì ngày thường hễ hú là có mặt ngay, nhưng 2 ngày cuối tuần, nếu dùng thuật ngữ quân sự mà nói thì già ấy “đi tác chiến ở cây số 13”, còn nói nôm na kiểu dân gian thì đi giải trí “13 lá”, với đám bạn bè khác (thỉnh thoảng tôi vẫn đi cùng!) ở nhà một người bạn học. Già C.M. ở quận Cam thì hôm trước cũng đã hẹn một lần nhưng cuối cùng vì lý do kỷ thuật nên già đành hủy bỏ cho đến nay… Già 6 và mấy già khác thì ở quá xa nên cũng đành… Già Ngày, con trai trưởng của thầy Trần Khắc Vân 陳克雲老師, khi còn tiểu học, trong lớp ngồi cạnh bên tôi, lúc còn ở Alhambra tôi và già Xít thỉnh thoảng có ghé sang chơi và cùng lai rai vài ly bia đấu láo. Nay già Ngày đã dọn đi nơi khác, xa hơn, và được mấy năm rồi, ít có dịp gặp nhau. Nghĩ đến già tôi cũng phone rủ đi cho vui và hẹn gặp tại nhà trước khi ra quán. Có lẽ vì lâu ngày không gặp, chẳng khác nào như ở tận phương xa nên tôi chợt liên tưởng đến câu “Hữu bằng tự viễn phương lai, bất diệc lạc hồ? 有朋自遠方來不亦樂乎” (Xem phần “Diễn Nghĩa” phía dưới).

 

Đó là câu tôi rất tâm đắc vì nghĩ rằng “bằng hữu” đã được coi trọng cùng với “học tập”, và “quân tử”, nên cả ba đều được đưa vào phần đầu tiên trong sách Luận Ngữ 論語 (Xem phần “Xuất Xứ” phía dưới).

 

 

 

 

Nguyên Văn:

 

子曰學而時習之不亦說乎有朋自遠方來不亦樂乎人不知而不慍不亦君子乎

 

·       拼音 (PinYin) Bính Âm:

 

yuē: “xué ér shí xí zhī, bù ý yuè hū? yǒu péng ź yuǎn fāng lái, bù ý lè hū? rén bù zhī ér bù yùn, bù ý jūn zǐ hū?”

 

·       注音 (ZhuYin) Chú Âm:

 

(ˇ) (ㄩㄝ)(ㄒㄩㄝˊ) (ˊ) (ˊ) (ㄒㄧˊ) () (ㄅㄨˋ) (ˋ) (ㄩㄝˋ) (ㄏㄨ) (ㄧㄡˇ) (ㄆㄥˊ) (ˋ) (ㄩㄢˇ) (ㄈㄤ) (ㄌㄞˊ) (ㄅㄨˋ) (ˋ) (ㄌㄜˋ) (ㄏㄨ) (ㄖㄣˊ) (ㄅㄨˋ) () (ˊ) (ㄅㄨˋ) (ㄩㄣˋ) (ㄅㄨˋ) (ˋ) (ㄐㄩㄣ) (ˇ) (ㄏㄨ)

 

 

Âm Hán Việt:

 

Tử1 viết: “Học2 nhi thời tập3 chi, bất diệc duyệt4 hồ? Hữu bằng5 tự viễn phương lai, bất diệc lạc6 hồ? Nhân bất tri nhi bất uấn7, bất diệc quân tử8 hồ?”

 

 

Diễn Nghĩa:

 

Khổng Tử nói: “Những gì mà mình học và lĩnh hội, nếu được thường xuyên ôn luyện và thực tập, há chẳng cao hứng trong ḷng ư? Nếu có người bạn cùng chí hướng từ phương xa đến chơi, há chẳng thấy vui vẻ ư? Cho dù người ta không hiểu biết tới ḿnh, nhưng nếu cũng không v́ thế mà cảm thấy oán giận, há chẳng phải bậc quân tử ư?”

 

 

Xuất Xứ:

 

Đoạn văn trên là nguyên văn đoạn đầu tiên (Chương 1 của Thiên 1 Học Nhi 學而) trong quyển Luận Ngữ 論語 do Khổng Tử 孔子 và nhóm đệ tử biên soạn.

 

Cũng xin phụ thêm, Tứ Thư 四書 là danh xưng dùng để chỉ 4 quyển sách gồm: Luận Ngữ 論語, Mạnh Tử 孟子, Đại Học 大學, và Trung Dung 中庸. Ngũ Kinh 五經 là danh xưng dùng để chỉ 5 quyển kinh gồm: Thi Kinh 詩經, Thượng Thư 尚書, Lễ Kư 禮記, Châu Dịch周易, và Xuân Thu 春秋. Tứ Thư Ngũ Kinh (hợp xưng của Tứ Thư và Ngũ Kinh) là “thư tịch kinh điển” của Nho Gia 儒家 Trung Quốc.

 

 

Chú Thích:

 

1.    Tử Ở đây chỉ Khổng Tử

2.    Học Ở đây ư chỉ học tập những tác phẩm văn hóa cổ điển truyền thống xa xưa như Lễ, Nhạc, Thi, Thư…

3.    Thời tập 時習Thường xuyên ôn luyện và thực tập.

4.    Duyệt : Thông cùng chữ duyệt (tính từ - adjective), ý nói cao hứng, vui vẻ (nghiêng về nội tâm) -- không đọc là “thuyết” như hai chữ “thuyết minh 說明  hay “học thuyết 學說” mà ta thường gặp.

5.    Bằng : Bạn đồng môn, cùng thầy; c̣n hữu là bạn cùng chí hướng. Ở đây ư chỉ bằng hữu (bạn bè).

6.    Lạc Vui vẻ (lộ ra cả bên ngoài).

7.    Uấn Oán giận.

8.    Quân tử 君子: Chỉ người có đức và nhân cách cao thượng.

 

 


 

 

 

 

  Hàn Quốc Trung 韓國忠

2024.02.02, California, U.S.A.

年二月二日,加利福尼亞州,洛杉磯

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

HỘI NGỘ

 

Vui lên nhé chúng ta lại hội ngộ,

Nơi xứ người hạnh phúc thật vô biên.

Những thăng trầm bỏ hết cứ thản nhiên,

Ta hăy sống bằng t́nh thương chân thật.

 

Gặp lại nhau ḿnh chuyện tṛ ngây ngất,

Ôn chuyện xưa ḷng thanh thản vô cùng.

Ước mong sao lần gặp đến tương phùng,

Thật nhiều bạn tham dự chầu tỉm sấm.

 

Ḿnh hoan hỉ mong gặp các bạn lắm,

Bởi cuộc đời ḿnh sống có là bao?!

Phải vô tư vui vẻ lên đi nào,

Và loại bỏ ưu phiền đi bạn nhé.

 

Nay xuân mới năm Giáp Th́n chạm ngơ,

Ḿnh xin chúc các bạn hữu gần xa:

Thêm sức khoẻ luôn an hưởng tuổi già,

Thật hạnh phúc bên gia đ́nh con cháu.

 

 

 

Trần Hưng  陳興

Một ngày cuối năm Quư Măo (02.2024), California U.S.A.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

***  投稿 郵請寄 ***

Bài vở & h́nh ảnh xin gởi về Ban Phụ Trách KHAIMINH.ORG

 

VanNgheGiaiTri@KhaiMinh.org

 

 

 

 

 

啓明网站  |  Copyright © 2004 - Present  KHAIMINH.ORG  |  Website Disclaimer