TÁY MÁY SỔ ĐEN

 

 

 

 

 

 

 

 

Chuyện nầy xảy ra vào năm 1958,  lần thứ của đời tôi vẫn với tội danhlàm tay sai cho VC.” Ba tháng trước đó, tôi vừa thi đỗ bằng Trung học Đệ nhất cấp, tức tương đương tốt nghiệp Trung học phổ thông sở của ngày nay, nhưng vào thời ấy thì như thế đã “khoa bảnglắm lắm. Kẻ đỗ rất phong cách trí thức, chủ yếu nhờ đông đảo kẻ hỏng làmphôngcho nổi bật kẻ đỗ. Cả mười huyện của tỉnh Quảng Nam ngày ấy cộng với cả mấy quận của thành phố Đà Nẵng nữa, bề thế như vậy chỉ đỗ 52 người trong số 551 người dự thi, tính đổ đồng mỗi huyện chưa quá ba người đỗ khiến cho việc tôi vào trong thế một kẻ sắp gặp thời bỗng lâm cơn hoạn nạn ngang xương, mọi công chức trong quận đều tỏ vẻ nể nang ra mặt. Thỉnh thoảng năm ba vị thập thò trên hành lang công đường, dõi mắt về phía trại giam tìm bóng dáng tôi rồi thầm thì chỉ trỏ nhau như để ngắm nghía một con thú lạ Sở thú vừa nhập về để phục vụ khách tham quan. Ý nghĩ ấy càng độ chính xác cao khi họ chỉ thấy tôi loáng thoáng qua mớ dây thép gai chằng chịt bên ngoài luống nầy luống nọ. Ở cự ly chưa tới 20m, vẻ mặt họ tràn đầy trắc ẩn ngậm ngùi cho số phận một kẻ gặp cơn bất hạnh. Trong số người thậm thụt ngắm lén ấy, cụ Thi gây bất ngờ cho tôi nhất. Gặp lối chỗ hành lang cụ bắt tay thật chặt rồi nắm giữ lại một lúc lâu, hỏi han gia cảnh tình cảnh rồi móc biếu tôi cả một tờ hai trăm. Nhờ tờ bạc ấy, gặp lúc đi tạp dịch bên ngoài với các bạn khác, tôi hào phóng đãi bạn những bún giò nóng hổi, bấy giờ chỉ món ăn thành thị, dân quê như họ ít khi dám động đến mặc mỗi chỉ tốn hai đồng. Hằng ngày, công việc tạp dịch của tôi lập biên bản hỏi cung cho Chi cục Công an (bấy giờ chưa gọi Cảnh sát) hoặc biên bản hòa giải cho các cuộc kiện tụng cấp quận. Các quan trên thường rất hài lòng về những tờ biên bản nọ nhờ ghi chép lời khai các đương sự rất đầy đủ, đặc biệt nắn lại các lời lẽ của họ cho trơn tru mạch lạc, xóa đi những lời lẽ ngô nghê lủng củng. Nói chung, tôi tên khá được việc, ngầm được đặc cách làm công chức văn thư, luôn mặt trong giờ làm việc của Chi Công an. Một khác cũng mặt thường xuyên như tôi nhưng chỉ chuyên về tạp vụ, đồng thời còn ăng ten” cung cấp tình hình trại giam. Anh ta cứ nghĩ công lao nầy giúp mình sớm về với vợ con không hề biết rằngđịa vịmình khó thể thay thế nên được giữ lại dài dài.

 

          Một hôm nọ, thấy tủ hồ quên khóa, quan lại vắng teo, mấy nhân viên tranh thủ la đâu đó, tôi táy máy lục soạn, lôi ra một cuốn sổ lớn bìa bọc vải đen. Ngay trang đầu đã kẻ to hai chữ đỏ rực: TUYỆT MẬT. Đúng tính đã đạt kết quả cao hơn mong đợi. Đúng lúc ấy, anh chàngăng ten” thấy chả còn ai để phục vụ bèn quy lại nhà giam, chỉ cách Chi công an quãng đường đi quanh một góc tường lửng. Tôi hoàn toàn yên tâm, giở sổ nọ ra xem. Tôi cảm thấy bị choáng khi càng giở càng bắt gặp tên tuổi cùng hành vi, hành động của lắm người “tai to mặt lớnhẳn hoi. Tận lúc ấy tôi mới hiểu mình tình động đếnsổ đen”. Từ lâu, tôi chỉ nghe cách gọicạc noacứ nghĩ đấy thứ sổ tay bỏ túi, đâu to cỡ đến thế. Lật đến hơn nửa cuốn, say sưa tìm được bao nhiêu mật nhân của nhiều người trong quận, tôi quên cả cảnh giác bị trả giá tức thời. Cửa ra vào xộc mở, “ăng ten” xuất hiện. Tôi giấu tình trạng quả tang bằng cách thư thả xếp lại chồng sổ cái trả vào tủ rồi lúi húi lục lọi chồng sổ bên cạnh. Bất chợtăng ten” độp cho tôi một câu đáng sợ nhất:

 

-         Anh “đọc trong đó vậy?

-         Tao coi thử ngày nào mình được tha nhưng không thấy. Còn mầy, cuối tháng sau về rồi. Nhớ giấu kỹ tin nầy đó nghen! Mầy bép xép lại mút mùa đó!

 

Hắn hửng:

 

-         Biết rồi! Dại !

 

Hắn kiên nhẫn chờ cuối tháng sau rồi kiên nhẫn chờ thêm tháng sau nữa cũng chả thấy tăm hơi . Hết kiên nhẫn, hắn hỏi thẳng tin tức ấy. Viên thẩm vấn gắt:

 

-         Ai bảo mày thế!

-         Dạanh L.

-         Sao biết?

-         Dạảnh đọc trong sổ.

-         Sổ nào?

-         Cuốn sổ bìa bọc vải đen đó!

-         Cái ? Sổbìa đen?!

 

Lão thẩm vấn giận cành hông như bị một đấm vào bụng. Kẻ đấm lại hạng nặng môn quyền Anh! Lâu nay, nghề của lão là “đấmngười ta, giờ bỗng nhiên bị đứa nhà quê qua mặt, khinh nhờn. Hẳn hai tháng nay thằng nhà quê ấy nhởn nhơ, coi lão như trẻ con.

 

Chắc lão căm tôi suốt cả đêm dài nên mới hơn năm giờ lão đã cho người sang nhà giam gọi tôi đến ngay quan, không đợi nổi đến giờ làm việc.

 

Tôi không còn đủ can đảm để đón nhận những lão sẽ thi thố lên người tôi. Mấy tháng trời giúp lão làm biên bản lấy cung, tôi tích lũy quá nhiều kinh nghiệm về lão. Thứ kinh nghiệm chết tiệt ấy lẽ không nên mới dễ thở hơn.

 

Lão ngồi bỏ chân một bên ghế, lừ mắt ngắm “con mồilão chờ. Bảo rằng lão chỉ muốnăn tươi nuốt sốngthằng tôi thì nghe hơi quá nhưng quả tình tôi đang lường tới cái cảnh rùng rợn ấy. Lão cố chịungặm tămcả lúc lâu mặc xác cho tôi bồn chồn thấp thỏm. Đặc biệt lão cứ khịt khịt lỗ mũi cái kiểu tôi quá quen thuộc. Mỗi lần lấy cung nghi can nào trả lời quanh co chối tội mũi lão lập tức bị dị ứng khịt khịt mấy cái rồi a hấp! Lão điện tới tấp, không thèm biết mình đang vào một con người. Giờ đây, lão lại khịt khịt mũi, gườm gườm nhìn tôi bằng kiểu nhìn nhức nhối. Tội của tôi quả thật tày đình, ít thấy xảy ra trong quá khứ của ngành. Đối với giới an ninh, kẻ xem trộm sổ đen kẻ giũ sạch công lao của hàng trăm kẻ chỉ điểm cung cấp thông tin, biến bao nhiêu triệu đồng thưởng nóng thưởng nguội bị coi như giấy vàng đốt cúng hồn sống. quan an ninh bị đọc trộm sổ đen chẳng khác trong giới lâm bị điểm vào tử huyệt, phế hết công. Lão đang lâm vào tình trạng lúng túng. Lão vừa muốnăn tươi nuốt sốnglại vừa chưa quên những tờ biên bản tôi viết trơn tru tròn trịa, làm trở nêntươihơn, “sốnghơn lên từ bấy lâu nay. Tôi héo lão thiệt. Đột nhiên lão quát chói tai:

 

-         Tự còng đi! Nhanh lên!

 

Tôi riu ríu cất bước nặng nề đến chiếc cột tre chống đỡ mái nhà lợp tôn của phòng thẩm vấn. Cách chân cột chừng một thước một chiếc còng số 8 dây kèm buộc cố định vào cột. Nghi can nào bị còng vào đấy đều thừa biết phải chuẩn bị tinh thần xơi món điện. Nhờ chiếc còng cố định ấy, người bị điện chỉ ngất xỉu ngoẹo đầu tại chỗ chứ không lăn đùng va đập bừa bãi gây chấn thương rách việc. Thời thuôc Pháp, Sở Mật thám xài điện tra tấn phần chuyên nghiệp hơn, máy điệnđấy gắn vào góc bàn, can phạm bị trói vào dây truyền, quay máy một vòng run lên bần bật không chịu nổi, phải gấp rút khai cung. Đám bộ hạ nhà Ngô bấy giờ xài kiểu con nhà nghèo, nối thẳng vào điện thắp sáng, chỉ một nhát, chạm đến da chết giấc, chỗ để lại chút nám đen.

 

Tôi tự còng mình xong, lão vớ ngay que vừa dứ dứ trước mặt tôi vừa hỏi:

 

-         Anh đứa thật chả biết điều. Thấy tôi thương hại rồi được đằng chân lân đằng đầu! Sao anh dám xem trộmcạc noacủa chúng tôi?

 

Tôi cất giọng run run nhằm gợi lòng thương hại:

 

-         Thưa thầy, tôi đâu dám ạ! Hôm ấy thầy giao tôi chép sạch mấy tờ khai cung hôm trước. Thầy dặn phải xong tất cả trước khi thầy về nhưng đang chép nửa chừng thì hết giấy. Nhớ lời thầy dặn làm gấp nên tôi đành phải tìm kiếm giấy trong tủ. Lâu nay vẫn chép cung trên giấy ca , chép tạm giấy luya sợ thầy không bằng lòng. Thấy cuốn sổ , tôi đem ra giở coi mót được tờ nào không, đâu biết rằng cuốn sổ to như thế lại gọi cạc

 

Lão ta lại dứ dứ que điện:

 

-         Anh trí trá khéo đấy! Tôi không tin đâu. Ở đây chắc không hợp với anh nên anh tìm cách để đượctốngđến một nơi chỉ cây cỏ trời nước, hàng ngày trò chuyện với cua với thôi chứ ! Anh ngu lắm!

 

Đang nói thao thao chợt lão đứng phắt dậy, kéo chiếc bàn gỗ lại gần tôi. “Xoẹtmột tiếng, lão giật toang vạt áo mi của tôi, cúc áo văng tung tóe tứ phía, bày ra chiếc bụng suy dinh dưỡng lâu ngày. Lão đưa que điện từ từ vào làn da bụng tội nghiệp ấy. đến đâu, bụng tôi thót lui đến đấy. Khi nhận ra bụng tôi không thót thêm được nữa, lão dừng lại, đặt que lên mép bàn, mỉm cười nham hiểm, ung dung quay đi làm công việc hàng ngày, chả thèm đếm xỉa kẻ đã làm lão căm tức.

 

ràng lão không nỡ trị tôi, kẻ đã đỡ chân đỡ tay cho lão bấy lâu, nhất lão biết ơn tôi sâu sắc về những lần vấncho lão về chính tả. Thời ấy, công chức cấp quận chưa văn bằng , chỉ cần những tờ trình không phạm lỗi chính tả được đánh giá cao về trình độ văn hóa. Thế nhưng lão ta lại không thể không duy trì kỷ cương phép nước, lão đã vắt óc nghĩ ra cách trừng trị kỳ quặc nhưng khá ổn thỏa nọ. Phải công nhận lão ta quả tay quá thâm độc.

 

Đứng nhón chân cho đúng tầm chỗ buộc còng, mười ngón chân tôi như liệt hẳn. Kẻ cố định chiếc còngđộ cao ấy đáng coi trình độ cao chuyên nghiệp. Chắc cũng lại lão ta thôi. Giữ cái bụng thót suốt cả giờ, việc ấy đáng gọi kỳ công. Chả thế mấy tay háo danh ngớ ngẩn khắp năm châu bốn biển thằng chả con mẻnào dám đi kiếm kỷ lục Guiness về cái trò ngớ ngẩn ấy đâu? Ấy điều tôi mới nghĩ bây giờ, chứ đang lúc ấy thì khổ ơi khổ! Mớ sườn non ê ẩm do phải lên gân trân bụng kéo dài, nhưng thật ra nói thế chưa đủ nghĩa, phải bảo quá ư ê ẩm cùng! Việt ngữ lại chưa từ nào dùng vừa vặn cho trạng thái ấy, đành tạm gọi ... ê ẩm không bút nào tả xiết! Phải chi lão ta nện một chầu tới tấp hay một trận ra trò, về trại giam tôi chỉ cần bóp chút muối xong. Đúng thương nhau như thế bằng mười phụ nhau. Tôi chợt nghĩ ra một chiêu hữu hiệu: tôi phình một bụng bên nầy, rồi một bên kia, cố giữ cho hai đầu chiếccàng cuađừng cùng lúc  chọc vào bụng. ra chiếc bụng vớ vẩn của mình cũng trình độ ra phết! Sau mấy phút phình phình thót thót, tôi đẩy chiếccàng cua điện lùi lại một tầm an toàn, chả bị chập mạch lần nào. Kẻng cơm bên trại giam vang lên, lão gườm gườm mở khóa còng cho tôi, người tôi run rẩy choáng váng như vừa ốm dậy.

 

Buổi chiều, lão hất hàm một phát, tôi đau khổ hiểu ngay bổn soạn lại. Chỉ tội nghiệp cho mười đầu ngón chân, chứ phần cái bụng tôi thoải mái tự tin, muốn thót muốn phình tùy ý tôi chợt nhận ra điều rất đáng đồng tiền bát gạo: đeo cặp kính cận như hai đáy chai thế kia, cho quà lão cũng khó nhìn nổi bụng tôi đang phình hay thóttận cuối phòng thẩm vấn! Tôi cũng hơi nghi lão ta biết tôi giở trò ma giáo nhưng cố ý làm ngơ. thì cũng nhẵn mặt nhau ngót mấy tháng nay rồi. Lại tính lão kỹ , ngồi viết tờ trình lần nào cũng ngước lên hỏi  tôi năm ba chữ chính tả. Giờ đây nương tay cho tôi, lão đỡ khổ tâm về thái độ lật mặt đột ngột nghĩ cũng khó coi.

 

Cái trò táy máy sổ đen như thế, nếu lão nện cho tôi một trận càng phải nhờ bạn cõng về trại giam, húp cháo cả tuần tôi cũng chẳng cớ để oán trách, thế nhưng lão nghĩ ra cách xử tôi như vậy thật đáng coi quân tử.

 

Tôi bảo rằng lão quân tử không phải chỉ mỗi chuyện làm ngơ ấy còn cọng với một chuyện khác, phần ly kỳ hơn.

 

Nguyên bấy giờ cả nước tục lệ hằng năm triển lãm thành tích hoạt động các quan vào dịp quốc khánh. Trạm y tế của quận với quan Chi Công an đóng khá gần nhau lẽ do liên quan nghề nghiệp: cứ mỗi khi Chi Công an giần cho te tua các nghi can chúng tôi dìu nhau sang trạm y tế bôi thuốc đỏ, thuốc tím, thuốc vàng, thuốcvện! Thấy phía Công an đông người hoa tay, vẽ vời cắt dán linh tinh, viên trưởng trạm y tế năn nỉ với công an xin mượn tôi mấy bữa.

 

Việc trạm giao cho tôi vẽ một bản đồ Quận với nhiều chi tiết hình thế, phân giới đầy đủ các . Trong số đó, nào trạm y tế được đánh dấu bằng một chữ Thập đỏ tẹo. Việc ấy được quy định trong quỹ thời gian ba ngày. Để đảm bảo tiến độ, mỗi khi tôi vẽ đến đâu một y đính lên chữ Thập bằng vải đó đến đấy ngay tức thì.

 

Phải thừa nhận rằng y nọ hội đủ số điều kiện người ta đòi hỏimột nhan sắc đúng nghĩa. Các ngôn từ dành cho việc ca ngợi vẻ đẹp nữ phái đều phù hợp với nàng. Tạo hóa trớ trêu đẩy một hồng nhan đẳng cấp như vậy đến một địa phận hành chính nhỏ nhoi Thượng đế lẽ đánh mất từ điển nên quên ý nghĩa của mấy chữquốc sắc thiên hương”, lại gán cho nàng nghề y , cái nghề từ thầy thuốc đến người bệnh ai sai cũng được, ai mắng cũng nghe, cảnh ngộ nàng đáng coi hồng nhan bạc phận. Phần tôi, tôi rất cảm ơn sự đánh mất từ điển như thế của Thượng đế.

 

ta tên Tuyết Nh. Cái tên gợi ý nghĩa dịu dàng êm ái đúng như phong thái của nàng. Đúng cái tên tiền định. Nàng ngồi đối diện tôi. Giữa chúng tôi chiếc bàn gỗ nhỏ, mặt bàn chỉ nhỉnh hơn chiếc bản đồ vài xăngtimet mỗi bên. Nàng ngồi đối diện tôi, cắm đầu lúi húi, thận trọng, tỉ mẩn từng nhát kéo, xoay đi xoay lại mảnh vải điều để những chữ thập đỏtẹo. Bên nầy bàn, tôi kẻ kẻ, rồi nắn nót viết nên cái tên làng bằng kiểu chữ đẹp nhất, đáng cho nàng trầm trồ nhất. Tôi không dám chắc nàng tôi hoàn toàn tình mỗi khi bất ngờ áp vào nhau theo thế ngược chiều vào lúc nàng nhoài người qua mặt bàn để khâu chữ thập đỏnhững vị trí hơi phức tạp.

 

Một hôm nọ, chúng tôi cùng tỏ tình bằng chân trần dưới gầm bàn, không bị lão thẩm vấn viên nọ nhìn thấy mồn một khi lão đi ngang cổng, cách chiếc bàn làm việc nọ chỉ non mươi bước. Lão đứng khuất trụ cổng căng mắt quan sát trọn vẹn nhưng không sao nhận ra thủ phạm, đồng phạm hành vi quá đỗi giống nhau, hai bàn chân nầy ấp ủ, vuốt ve âu yếm một bàn chân kia, rất khó nhận cho lẽ. Rốt cuộc, xốn mắt hết chịu nổi, lão xăm xăm xộc vào, mặt đằng đằng sát khí, lừ lừ đôi mắt sau đáy chai, hầm hầm chiếu tướng Tuyết Nh. nhưng ngón trỏ tay lão thì lại điểm điểm vào bản mặt tôi:

 

-         biết thằng nầy cái không?

 

Tuyết Nh. thất đảm, lấm lét nhìn tôi rồi nhìn lão lắc đầu nhè nhẹ. Lão gầm từng tiếng:

 

-         thằng V.C. cỡ bự đấy nhá! Cả quận nầy đến hàng chục người tố cáo rồi đấy nhá! hãy coi chừng đấy nhá!

 

Lão lại hầm hầm bỏ đi ra, cường độ nện gót còn hơn hồi xộc vào.

 

Lão cuốn xéo tưởng chừng như đã nửa thế kỷ, Tuyết Nh. mới lấy lại hồn vía, nhẹ giọng hỏi:

 

-         Ổng nói thiệt không anh?

 

Tôi cười khẩy:

 

-         Ổng nói cái không thiệt? Ổng bảo mặt trời mọc phương nam lặnphương bắc đi nữa, tôi cũng sẵn sàng không cãi kia ?

 

Nàng duyên dáng cười tủm tỉm, nguýt tôi một phát long lanh nước hồ thu,  đã 54 năm nay mỗi lần nhớ lại, tôi đều tốn nhiều suy đoán nhưng chưa lúc nào tôi dám tự tin mình hiểu đúng nguýt ác liệt nọ.

 

Thật ra lão thẩm vấn viên ấy tít y xuân xanh hớ nọ nhưng cấn vợ con đùm đề nên khó thể ngỏ lời nhưng thói quen thâm căn cố đế của lão ai làm việc cho Quận tức củaQuận, nghĩa phần của lão, như thế tội của tôi đã rành rành, nếu lão gom vào tội táy máy sổ đen để xử tôi luôn một lần thật đích đáng cho nguôi căm tức. Lão ta không hề làm như thế nên tôi đâu cớ nào để cho rằng lão khôngquân tử?

 

 

 

 

Giáo Ngô Văn Lại 吳文賴老師

Việt Nam, Tháng 03, 2012

 

 

 

 

 

请阅读吳文赖老师佳作 * Xin mời đọc một số tác phẩm cuả Giáo Ngô Văn Lại.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

*** 投稿電子郵件請寄 ***

Bài vở & hình ảnh xin gởi về Ban Phụ Trách KHAIMINH.ORG

 

VanNgheGiaiTri@KhaiMinh.org

 

 

 

 

 Copyright © 2004 - Present KHAIMINH.ORG | Website Disclaimer