|
Viện đại học Cộng
đồng Duyên Hải Nha Trang mở năm 1973. Chỉ
có hai khoa: Khoa Sư phạm và khoa Ngư nghiệp.
Tôi cùng ba giáo sư khác trong tỉnh
được mời chấm môn Văn. Đấy là lần đầu
tiên tôi tham gia Ban giám khảo tuyển sinh Đại học. Chúng tôi toàn là giáo sư Trung học
Đệ nhị cấp.
Bốn người chúng tôi vừa lập
thang điểm xong chưa chấm thực sự bài
nào th́ một tờ báo ở Sài G̣n đă đăng bài
chỉ trích là có “c̣” tác động việc chấm
thi. Chúng tôi bèn ngưng việc,
đ̣i tờ báo nọ làm rơ và yêu cầu Đại tá
Tỉnh trưởng bấy giờ ra lệnh mở
cuộc điều tra t́m thủ phạm chạy
điểm lẫn thủ phạm vu khống.
Làm to chuyện là điều bất
lợi cho trường Đại học thứ 5 mới
mở của Chính phủ nên lănh đạo chính quyền
sở tại đến tận nơi làm việc của
chúng tôi vuốt giận các giám khảo và yêu cầu chấm
tiếp. Bản thân ông Viện trưởng cũng ngại
tai tiếng làm hoen ố thanh danh. Kẻ phá hoại
thoát nạn ngon lành mà không hề mất chút công chạy
chọt ǵ cả. Hên thật!
Để đánh dấu việc dàn
xếp này, ông Tỉnh trưởng mời mọi
người một chầu bí tỉ ở nhà hàng Pháp
duy nhất trong thành phố. Ông ta cố làm cho các giám khảo
“chịu chấm bài” nhưng lại khiến chúng tôi
“không thể chấm bài.”
Phải chờ sáng hôm sau cho phai cơn bí tỉ
đă.
Kỳ thi tuyển năm sau, số
thí sinh dự tuyển đông hơn và giám khảo cũng
tăng cường mấy vị.
Có một bài thi nọ phải chấm
bằng ba giám khảo. Giám khảo I là giáo sư VT, giám
khảo II là giáo sư Sài G̣n. Giám khảo III là tôi.
Chủ khảo đồng thời
là Trưởng khoa Sư phạm có vẻ ngán ngẩm
đem t́nh huống ra mổ xẻ:
-
Cùng một bài, tại sao mấy ông
cho điểm cách biệt nhau ghê gớm vậy? Đề
nghị đánh giá đúng đắn cho. Để thế
này không ổn đâu.
Tôi lên tiếng:
-
Chuyện không ổn tôi đă giải
quyết cho ông rồi đấy thôi. T́nh huống này rất
rơ: Giám khảo I thực sự không chấm bài, giám khảo
II chấm nghiêm túc và tôi cũng vậy.
-
Ông cũng vậy sao trội hơn
giám khảo II tới 4 điểm?
Tôi phân tích:
Nguyên tắc chấm nhiều
lần buộc giám khảo không được đánh
giá trực tiếp trên bài thi, v́ vậy có đọc
kỹ hay không rất khó nhận biết. Riêng bài này có
vấn đề là tŕnh bày không giống ai (thí sinh
viết toàn bài bằng chữ in hoa, lại viết vào
giữa hai lằn vạch chứ không viết trên
lằn vạch như b́nh thường) tôi nghi rằng
lối tŕnh bày này bị giám khảo I coi là “đánh
dấu” nên tự ư cho điểm loại hoặc
điểm rất thấp cho bơ ghét.
Giám khảo II không hiểu nhầm
như giám khảo I nên cho điểm b́nh thường
theo sự đánh giá chủ quan. Giám khảo III bèn suy
diễn rằng ḿnh bị gọi vào cuộc có lẽ
v́ hai điểm kia chênh nhau quá, nếu không chênh,
chắc chủ khảo không cần đến giám
khảo III. Chất lượng bài này xứng đáng nhận
điểm trung b́nh, nhưng nếu tôi cho điểm
trung b́nh th́ tính ra thí sinh nọ vẫn thiếu
điểm, như vậy là bất công quá quá rơ, thành
thử tôi phải bù điểm cho thí sinh này khỏi hỏng
oan chỉ v́ cơn bực bội ngẫu nhiên của
giám khảo I.
Đem so ba bảng điểm
quả nhiên là 4, 11, 15. Nếu chủ khảo quan liêu
một chút th́ thí sinh đó chỉ có số điểm
04/20 hoặc nếu tôi không vào cuộc thí sinh nọ
chỉ đạt điểm số :
(4+11) : 2 = 07,5/20. Nhờ có
giám khảo III suy diễn chủ quan mà điểm
số được nâng thành (4 + 11 + 15)
: 3 = 10/20, thích hợp với chất điểm
bài làm hơn. Trong quá
khứ tôi đă từng làm cho chủ khảo hiểu
nhầm là “vất điểm bừa băi” nhưng t́nh
huống bấy giờ ít phức tạp hơn v́ tôi
chỉ làm giám khảo II (không có giám khảo III).
Giáo Sư Ngô Văn Lại 吳文赖老师
Việt Nam, Tháng 3, 2010
|
