NIÊN BIỂU CAO BÁ QUÁT

 

 

 

Danang Beach

 

 

 

 

 

 

 (1808-1855)

 

1808:   Ra đời tại làng Phú Thị, huyện Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh, em sinh đôi với Cao Bá Đạt. Ḍng dơi Cao Bái Hiên, Thượng Thư bộ binh đời Lê. Thân phụ là Cao Cửu Chiếu, từng làm Giáo thụ Gia Định (Bắc Ninh) vào thời Gia Long (chỉ cần giỏi giang, chưa cần bằng cấp!) nên kèm cặp các con rất tốt. Cao Bá Quát tự là Chu Thần, hiệu Mẫn Hiên, Cúc Đường, biệt hiệu Nguyên Long.

 

1821:  Đỗ   tài. Bắt đầu nổi tiếng rộng răi trong thế giới người lớn.

 

1831:  Đỗ Cử nhân.

 

1841:   Sơ bổ Hành tẩu bộ Lễ. Ngay năm ấy được cử làm sơ khảo trường Thừa Thiên, can tội chữa bài thi, bị kết án tử h́nh rồi ân giảm thành giảo giam hậu (treo cổ nhưng hoăn thi hành).

 

1843:  Đày làm lính thú ở Đà Nẵng rồi phục dịch trên tàu Phấn Bằng đi Hạ Châu theo phái đoàn Đào Tri Phú dưới danh nghĩa “ṭng quân hiệu lực” (đi lính chuộc tội).

 

1844:  Xong cuộc “hiệu lực”, về chờ dùng lại.

 

1847:  Được bổ vào Viện Hàn Lâm (kiểu văn pḥng nhà nước hiện nay) sung nhiệm vụ biên tập vận học (chủ yếu chép lại thơ văn ngự chế để lưu trữ).

 

Giữ chức Chủ sự ban ấy.

 

1850:  Chuyển ra làm Giáo thụ phủ Quốc Oai, tỉnh Sơn Tây.

 

1854:  Từ chức về nuôi mẹ già (thực chất là tiến hành khởi nghĩa Mỹ Lương. Giữ chức Quốc sư trong lực lượng Lê Duy Cự (Dân gian quen gọi phong trào này là giặc Châu Chấu v́ mùa màng đang gặp nạn ấy).

 

1855: Tháng 1, Cao Bá Quát tử trận ở Yên Sơn. Thủ cấp bị đưa đi bêu nhiều nơi (chỉ v́ ông nổi danh ở nhiều niềm?) rồi băm nát ném sông.

 

Bốn tháng sau, án tru di tam tộc thi hành. Cao Bá Đạt (cử nhân 1834, Tri huyện Nông Cống, Thanh Hóa) bị bắt. Trên đường dẫn giải, ông này đâm cổ tự tử. Hai con Cao Bá Quát (Bá Phùng, Bá Thông) bị chém. Con Cao Bá Đạt là Bá Nhạ trốn về Hà Đông dạy học. Tám năm sau bị phát giác, bắt giải đi nhiều nơi để bêu riếu rồi mất tích.

 

 

( Những niên đại và hành trạng trên đây rút từ nhiều nguồn hiện c̣n chưa thống nhất. )

 

 

 

Thái Trọng Lai  太重来

Nhà Nghiên Cứu – Đà Nẵng, Việt Nam, 2008

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

*** 投稿電郵請寄 ***

Bài vở & h́nh ảnh xin gởi về Ban Phụ Trách KHAIMINH.ORG

 

VanNgheGiaiTri@KhaiMinh.org

 

 

 

啓明网站  |  Copyright ©  2009  KHAIMINH.ORG  |  Website Disclaimer